MS Project و Primavera به عنوان دو نرمافزار پیشرو در عرصه کنترل پروژه شناخته میشوند و هر کدام ویژگیها و قابلیتهای منحصر به فرد خود را دارند. در ایران، تقریباً تمامی پروژهها برای برنامهریزی و کنترل زمانبندی از یکی از این دو ابزار قدرتمند بهره میبرند و انتخاب بین آنها همواره یکی از چالشهای مدیران پروژه بوده است.
در این مقاله، به بررسی دقیق و جامع مزایا و معایب MS Project و Primavera میپردازیم و تلاش میکنیم تا راهنمایی برای انتخاب نرمافزار مناسب با نیازهای پروژه شما ارائه دهیم.
معرفی اجمالی:
- MS Project: نرمافزار کلاینتی مدیریت پروژه از شرکت مایکروسافت که در سطح سازمانی با راهکار Microsoft Project Server و در مفهوم جامعتر EPM (Enterprise Project Management) ارائه میشود.
- Primavera: نرمافزاری که برای اولین بار در سال 1983 توسط شرکت Primavera Systems عرضه شد و پس از خریداری توسط Oracle، تحت نظارت این شرکت به بازار ارائه میگردد.
MSP یا Primavera؟ بررسی نقاط قوت و ضعف:
برای درک بهتر تفاوتهای این دو نرمافزار، ابتدا به بررسی نقاط قوت MS Project در مقایسه با Primavera میپردازیم:
نقاط قوت MS Project در مقابل Primavera:
- کاربری آسان (User Friendly): به عنوان یکی از محصولات مایکروسافت، MSP رابط کاربری آشنا و بصریتری دارد و استفاده از آن به نسبت Primavera راحتتر است.
- منابع آموزشی فراوان: منابع راهنمای MSP شامل کتابها، مقالات و وبسایتها به زبانهای مختلف بسیار گستردهتر از منابع Primavera است.
- یکپارچگی با سایر محصولات مایکروسافت: راهکار مایکروسافت به سادگی با سایر فناوریهای این شرکت از جمله CRM و ERP یکپارچه میشود.
- دسترسی به متخصصین بیشتر: تعداد متخصصین مسلط به MSP در بازار کار به مراتب بیشتر از متخصصین Primavera است و آموزش آن برای کاربران آشنا به آفیس آسانتر است.
- عمومیت بیشتر در ایران: استفاده از MSP در شرکتهایی که با سازمانهای مختلف همکاری دارند، به دلیل رواج بیشتر آن سادهتر است.
- قابلیت تغییر مقیاس پیادهسازی: با استفاده از نسخه سرور (Project Server)، مشتریان میتوانند مقیاس پیادهسازی را متناسب با نیاز خود تغییر دهند.
- ساخت Work Flow بدون کدنویسی: در نسخه تحت شبکه Project Server، امکان مدیریت فرآیندهای مرتبط با چرخه عمر پروژه (آغاز، اجرا، اختتام) بدون نیاز به کدنویسی فراهم است.
- گزارشگیری قدرتمند و یکپارچهسازی با BI: قابلیتهای پیشرفته گزارشگیری و یکپارچگی با ابزارهای هوش تجاری (BI) از دیگر مزایای MSP است.
- تصمیمگیری بهتر و تخصیص وظایف و منابع: امکان تخصیص وظایف و منابع به کمک لیستهای SharePoint و Outlook بهبود یافته است.
- امکان اطلاعرسانی با پیامک: قابلیت ارسال پیامک به عنوان یکی از ویژگیهای خود سامانه در دسترس است.
- اکوسیستم گسترده افزودنیها: شرکتهای ثالث (3rd party) محصولات و Addonهای متنوعی را برای سیستمهای مایکروسافت توسعه دادهاند که نیازهای فراتر از قابلیتهای اولیه سامانه را پوشش میدهند.
در مقابل، نقاط ضعف MS Project نسبت به Primavera نیز قابل توجه است:
نقاط ضعف MS Project در مقابل Primavera:
- مدیریت پروژههای گروهی: در نسخههای کلاینت MSP، امکان تعریف پروژهها به صورت گروهی وجود ندارد، در حالی که Primavera این قابلیت را ارائه میدهد. (البته در نسخههای سروری این محدودیت تا حد زیادی برطرف شده است.)
- فیلدهای اختصاصی: در نسخههای قدیمیتر MSP، محدودیت در تعداد فیلدهای اختصاصی وجود داشت، در حالی که Primavera امکان ساخت هر تعداد فیلد مورد نیاز را فراهم میکرد. (در نسخه 2010 به بعد با استفاده از نسخه سروری، هر دو نرمافزار این امکان را دارند.)
- مایلستونهای پیشرفت: امکان تعریف مایلستونهای پیشرفت در Primavera وجود دارد، اگرچه قابلیتهای تعریف شده برای آنها ممکن است به سختی قابل عملیاتی شدن باشند.
- یکپارچگی با سایر نرمافزارهای مدیریت: برنامههای کمکی و امکانات جانبی Primavera مانند نرمافزار مدیریت قراردادهای Oracle دارای یکپارچگی با آن هستند، اما پیادهسازی و سفارشیسازی آنها در ایران نیازمند هزینه و تلاش زیادی است.
مقایسه ویژگیهای کلیدی MSP و Primavera:
جایگاه MSP در EPM و مقایسه با Primavera Enterprise:
درک این نکته ضروری است که Primavera Enterprise یک نرمافزار کنترل پروژه با قابلیتهای سازمانی است، در حالی که MSP در حالت کلاینت یک نرمافزار سازمانی محسوب نمیشود. بنابراین، مقایسه مستقیم این دو نرمافزار ممکن است گمراهکننده باشد. برای مقایسه دقیقتر، باید Primavera Enterprise را با Project Server (راهکار سازمانی MSP) و در مفهوم جامعتر با EPM مقایسه نمود.
Project Server:
محیط Project Server شباهت زیادی به MSP دارد و امکان ورود اطلاعات هر پروژه به صورت جداگانه در آن فراهم است. این اطلاعات شامل فعالیتها، مدت زمان، منابع، برنامه زمانبندی، تاریخ شروع و پایان، مدیر پروژه و غیره است و در پایگاه داده Project Server قابل مشاهده و مدیریت میباشد. قابلیت افزودن، حذف و ویرایش فیلدها و همچنین اضافه کردن فیلدهای گرافیکی نیز وجود دارد.
Project Server در یک صفحه مجزا، امکان نمایش تمامی پروژههای سازمان به همراه فیلترهای مورد نظر را فراهم میکند تا مدیران بتوانند به صورت خلاصه بر عملکرد کلی پروژهها نظارت داشته باشند. این نرمافزار اطلاعات پروژه را در یک پایگاه داده مبتنی بر SQL مرکزی ذخیره میکند و به کاربران مجاز امکان دسترسی و بهروزرسانی اطلاعات از طریق وب را میدهد.
با ترکیب Project Server با SharePoint، Office Online و SQL Server، میتوان یک راهکار جامع مدیریت پروژه سازمانی (EPM) راهاندازی نمود.
مزایای EPM در مقایسه با Primavera Enterprise در یک نگاه:
- سهولت یکپارچهسازی: یکپارچگی آسان با سایر محصولات مایکروسافت.
- کاربری آنلاین و تحت وب: دسترسی از طریق مرورگر با Office Online.
- ماژولهای متعدد و اختصاصی: وجود ماژولهای متنوع برای مدیریت جنبههای مختلف پروژه (مانند ماژولهای ارزش افزوده سامیکس که در ادامه معرفی شدهاند).
- تشابه با سایر نرمافزارهای مایکروسافت: آشنایی کاربران با رابط کاربری مشابه Outlook، SharePoint و Office.
- آموزش سریعتر و کاربری سادهتر: یادگیری و استفاده آسانتر برای کاربران نهایی.
- هزینه خرید و مالکیت: معمولاً هزینه کمتری نسبت به راهکارهای Oracle دارد.
- انعطافپذیری و سفارشیسازی: قابلیت سفارشیسازی بالا متناسب با نیازهای سازمان.
- گزارشگیری قدرتمند و پیشرفته با BI: امکان تحلیل دادهها و تهیه گزارشهای جامع با ابزارهای هوش تجاری.
معرفی بیشتر Primavera Enterprise:
Primavera Enterprise محصول شرکت Oracle، یک نرمافزار قدرتمند برای مدیریت پروژهها، طرحها و برنامهها در هر ابعاد و پیچیدگی است. این نرمافزار امکانات گستردهای را برای برنامهریزی، زمانبندی، تخصیص منابع، گزارشگیری و مدیریت تغییرات ارائه میدهد.
برخی ویژگیهای Primavera Enterprise عبارتند از:
- محیط مناسب برای بهروزرسانی و مقایسه وضعیت برنامهریزی شده و واقعی.
- قابلیت تعریف پروژههای گروهی.
- تعریف ساختار شکست کار (WBS).
- محاسبه شاخصهای ارزش حاصله (Earned Value).
- قابلیتهای متنوع گزارشگیری.
- امکان ایجاد تغییرات سراسری (Global Change).
- تعریف شبکه فعالیتها (Network Diagram).
- تعریف، تخصیص و تسطیح منابع (Resource Leveling).
- تخصیص منحنیهای مصرف منابع (Resource Curve).
- تعریف و تخصیص نرخ تورم در هزینههای منابع.
تمامی قابلیتهای فوق در هر دو سامانه Primavera Enterprise و EPM مشترک هستند. Primavera Enterprise دارای یک پایگاه داده متمرکز است که اطلاعات پروژهها را ذخیره و مدیریت میکند.
از معایب Primavera Enterprise میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- هزینه بالای نرمافزار و راهکارهای پیشنهادی Oracle.
- نیاز به پشتیبانی، Add-onها و هزینههای جانبی برای یکپارچهسازی با سایر سیستمهای Oracle.
- کمبود Add-onها و ماژولهای تخصصی Oracle در ایران و هزینه بالای تهیه لایسنس اورجینال آنها.
- کمبود اسناد آموزشی و کاربری دشوارتر به نسبت MS Project.
- ارائه راهکارهای چندگانه و موازی که ممکن است باعث سردرگمی تصمیمگیران و کاربران شود.
- محدودیت در انتخاب نوع استقرار برخی راهکارها (On-Premises یا In-Cloud).
نتیجهگیری: کدام نرمافزار برای شما مناسبتر است؟
انتخاب بین MS Project و Primavera (یا EPM و Primavera Enterprise) به عوامل مختلفی از جمله اندازه و پیچیدگی پروژهها، بودجه، زیرساختهای موجود، تخصص تیم و نیازهای سازمانی شما بستگی دارد.
- اگر به دنبال یک نرمافزار با کاربری آسان، یکپارچگی قوی با سایر محصولات مایکروسافت، هزینه پایینتر و دسترسی به متخصصین بیشتر هستید، MS Project و راهکار EPM میتواند گزینه مناسبی باشد.
- اگر پروژههای بزرگ و پیچیدهای دارید، به قابلیتهای پیشرفته مدیریت منابع و پروژههای گروهی نیاز دارید و هزینه برایتان اولویت اول نیست، Primavera و Primavera Enterprise ممکن است انتخاب بهتری باشند.
امیدواریم این مقایسه جامع توانسته باشد دیدگاه روشنی در مورد تفاوتهای این دو نرمافزار محبوب مدیریت پروژه به شما ارائه دهد و در انتخاب بهترین گزینه برای سازمان شما مفید واقع شود.